Afgelopen maand is de St. Maarten Nature Foundation begonnen met het merken van rifhaaien en tijgerhaaien in het mariene park. Dit onderzoek, wat vervolgens uitgebreid zal worden naar Saba en de Saba Bank, wordt opgezet om de biologische kenmerken en verplaatsing van haaien te bekijken en hiermee een beter begrip te krijgen van hun populatiestructuur, hoeveelheden en migratie.
In de Nederlandse Oosterschelde worden haaien al jaren gemerkt binnen een project van Sportvisserij Nederland. Hier betreft het vooral de gevlekte gladde haai (Mustelus asterias), een haaiensoort van maximaal 1,5 meter lang die voorkomt op de bodem en zich voedt met kleine bodemdieren als schaaldiertjes, krabbetjes en borstelwormen. In samenwerking met sportvissers worden gladde haaien in Zeeland gevangen en voorzien van een merkje met identificatie. Ieder exemplaar wordt gemeten, op geslacht bepaald en weer veilig overboord gegooid. Deze merkmethode berust op het zogenaamde “tag and recapture”. Dat wil zeggen dat de haai voor een tweede maal gevangen moet worden om te kunnen zien waar hij heen is gezwommen en hoeveel hij in de tijd gegroeid is. De eerste resultaten van het onderzoek naar de gladde haai zijn begin dit jaar gepubliceerd in een artikel in de Journal of Fish Biology.
Het merken van haaien is een belangrijke eerste stap in het bepalen hoe haaien onze wateren gebruiken en is essentieel voor beter beheer en bescherming. Zowel in Nederland, als op de Nederlands-Caribische eilanden is het goed dat deze eerste stappen nu gezet worden, zodat wij uiteindelijk een beeld kunnen vormen over de basissituatie van haaien in onze wateren. Het Nederlandse team van Save Our Sharks ging in juli en augustus twee dagen mee met een charterboot om in Zeeland op haaien te vissen en deze te merken voor het onderzoek naar de verplaatsing van de haaien in de Noordzee. Vergezeld door jeugdambassadeur Felipe Saelmans, een onderzoeker van Imares, leden van de DCNA, de Nationale Postcodeloterij, Sportvisserij Nederland en verschillende journalisten bood dit een goede kans voor Save Our Sharks om eenieder kennis te laten maken met het proces van merken en te vertellen hoe dergelijk onderzoek mogelijk kan bijdragen aan een verbetering van beheersmaatregelen.
Beide dagen troffen het niet met het weer en dus moest er gevist worden binnen de waterkering, waar volgens de schipper minder vaak haaien gevangen werden, maar wel grotere individuen. De hele trip leverde daarom ook slechts één haai op. Maar dit was wel een vrouwtje van 1,01 meter lang. Na een merkje op haar rugvin te krijgen werd zij weer overboord gezet en zwom zij in rustig tempo terug naar de diepte. Een andere bijzondere vangst was een Europese pijlstaartrog (Dasyatis pastinaca), een naast familielid van de Amerikaanse pijlstaartrog Dasyatis Americana, die zich rond de Nederlandse Cariben bevindt. Pijlstaartroggen worden veel regelmatig gezien in de Oosterschelde, al is het nog onbekend hoe hun populatiestructuur eruit ziet binnen onze wateren.
Naar aanleiding van de vistrip hebben verschillende Nederlandse media een goed inzicht kunnen krijgen in de wetenschap die ten grondslag kan liggen aan het behoud van populaties en dit leverde meerdere publicaties op in tijdschriften en op de radio.
