Stierhaai (Carcharinhus leucas)

De stierhaai wordt vaak gezien als een van de gevaarlijkste haaiensoorten. Maar incidenten tussen stierhaaien en badgasten komen vooral voor in wateren met slecht zicht onderwater. De stierhaai is te herkennen aan zijn grote, gespierde lichaam en relatief kleine oog, korte snuit en de bijna perfecte driehoekige rugvin. Deze grote haai komt voor in alle tropische en subtropische wateren van de wereld en zwemt zelfs geregeld rivieren op. De soort is officieel waargenomen in de wateren van alle Nederlands-Caribische eilanden, behalve bij Curaçao. Omdat de stierhaai veel in ondiepe wateren bij de kust en in rivieren zwemt, vormen de toenemende veranderingen en vervuiling van deze leefgebieden een grote bedreiging. De stierhaai is op de IUCN Rode Lijst geclassificeerd als  ‘bijna bedreigd’, maar het is nog onbekend welke kant de huidige populaties opgaan. Stierhaaien worden normaal gezien niet doelbewust gevangen door de commerciële vissersboten, maar wel als bijvangst in visserij die zich op andere vissoorten richten. Door zijn grootte en imposante uiterlijk wordt de soort wel regelmatig gevangen door sportvissers.

Ondanks dat stierhaaien erom bekend staan om rivieren op te zwemmen, begeeft de soort zich het liefst in de buurt van koraalriffen tot een diepte van ongeveer 30 meter. Jonge stierhaaien spenderen hun eerste jaren meestal in ondiepe baaien, om zo beter beschermd te zijn tegen volwassen haaien. De maximale lengte die ooit is geregistreerd voor deze soort is vier meter, terwijl ze bij geboorte maar ongeveer 60 cm. groot zijn. Net als veel andere haaiensoorten zijn stierhaaien pas laat geslachtsrijp, tussen de 10 en 15 jaar oud. Maximaal gedocumenteerde leeftijd voor deze soort is 32 jaar. Net als de meeste soorten binnen het geslacht grondhaaien (Carcharhiniformes) is de stierhaai levendbarend en krijgt 1 enkele tot 13 pups per keer. Als je de maaginhoud van een stierhaai bekijkt, zie je dat veruit het grootste gedeelte van het dieet bestaat uit beenvissen en andere kraakbeenvissen (haaien en roggen). Jonge dieren eten ook kreeftachtige en zeeslakken.

De biologie van stierhaaien is opmerkelijk, omdat zij rivieren op kunnen zwemmen en dus zowel in zoetwater, als in zoutwater kunnen gedijen. Dit doen zij door de werking van hun nieren aan te passen op de omgeving door het aanpassen van het ureumgehalte en de frequentie van urineren. Er zijn waarnemingen van stierhaaien die wel 4.200 km de Amazone zijn opgezwommen, tot bijna in Peru. Verder zijn er stierhaaien waargenomen op een afstand van ongeveer 2.800 km van zee in de Mississippi en 1.120 km in de Zambezi rivier. In de Zambezi worden regelmatig stierhaaien gezien, vandaar dat deze soort lokaal ook wel de ‘Zambezi haai’ of ‘Zambi’ wordt genoemd.

© DCNA/ Jim Abernethy

IUCN REDLIST STATUS:

IUCN-nearthreatened

Andere haaiensoorten:

Walvishaai

Verpleegsterhaai

Tijgerhaai

Gevlekte adelaarsrog

Voshaai

Kleintandzaagvis

Reuzenmanta

Grote hamerhaai

Citroenhaai

Caribische rifhaai