De afgelopen dagen zijn er aan de oostkust van de Verenigde Staten vier stijfbevroren voshaaien op het strand gevonden. De voshaai is te herkennen aan zijn lange staart, die even lang kan worden als de rest van het gehele lichaam. Veel media claimen dat de vissen zijn doodgevroren in het ongewoon koude water, maar dit is niet het geval. BNR Radio belde vanmorgen al met de projectleider van Save Our Sharks in Nederland, Irene Kingma, om de opmerkelijke situatie te bespreken.
De haaien zijn gevonden langs meerdere stranden in de staat Massachusetts, ten noorden van New York. Op het moment wordt de oostkust van de Verenigde Staten en Canada geteisterd door extreme koude. Zo heeft het in de zuidelijke staat Florida zelfs voor het eerst in 30 jaar gesneeuwd. De meeste voshaaien zwemmen in dit deel van het jaar richting naar het zuiden van de VS en de Golf van Mexico, maar niet alle dieren vertrekken tegelijkertijd. De dieren die zich nu nog in het noorden bevonden werden dus overvallen door de plotse koud, wat hen waarschijnlijk dwong om zich snel te verplaatsen naar warmer water. In de baai van Cape Cod heb je veel ondiepe zandbanken, waar een haai gemakkelijk op kan stranden als zij minder goed opletten. Amerikaanse haaienexperts verwachten de dieren gestorven zijn omdat ze in het ondiepe water door zuurstofgebrek in shock zijn geraakt. Ieder jaar stranden er wel enkele haaien op deze manier, maar door de extreme kou zijn de karkassen van de dieren diep bevroren en daarmee in perfect staat aangespoeld op de kust. Dat er in zo’n korte tijd vier dieren zijn aangetroffen is een unieke situatie.
Lokale haaienwetenschappers hebben de haaien opgehaald en zullen, zodra de vissen zijn ontdooid, een autopsie verrichten. Dit biedt een unieke kans om data te verzamelen over voshaaien. We weten van voshaaien nog relatief weinig over hun biologie en migratiepatronen, en over fysiologische functies zoals temperatuurregulatie weten we nog minder. Voshaaien staan op de IUCN Rode Lijst geclassificeerd als een kwetsbare soort waarvan de aantallen achteruitgaan. In veel landen, waaronder de VS, wordt de haai bijgevangen in de lijnvisserij op tonijn. Het onderzoeken van een compleet intact dier kan dan ook belangrijke inzichten bieden, die gebruikt kunnen worden bij de bescherming van een afnemende haaiensoort.
Tekst: Linda Planthof