Vier weken geleden ben ik begonnen met mijn reis door de Nederlandse Cariben, om op bezoek te gaan bij de verschillende lokale natuurorganisaties die aangesloten zijn bij de Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA). Tijdens mijn reis zal ik met hen samenwerken aan de organisatie van Dutch Caribbean Shark Week, een week vol evenementen op de Nederlands-Caribische eilanden en in Nederland. Mijn reis begon op het half-Frans half-Nederlandse eiland Sint Maarten, met zijn witte zandstranden en talrijke baaien. Om het Nederlandse deel van het eiland ligt het Man of War Shoal Marine Park, een beschermd natuurgebied waar koraalriffen, mangrovebossen, rotskusten en zeegrasbedden een rijkdom aan zeeleven herbergen.
Op het eiland was ik een week lang op bezoek bij de toegewijde mensen van de St. Maarten Nature Foundation, die lokaal verantwoordelijk zijn voor beheer van het mariene park en haaienbescherming op het Nederlandse deel van het eiland. Natuurlijk is het belangrijk om eerst de dieren te zien waar we altijd over spreken, dus zijn we gaan duiken op Proselyte reef, een rif op de plek waar een oud Nederlands slagschip is gezonken in 1801, waarvan verschillende overblijfselen, zoals kanonnen en ankers, nog steeds te zien zijn. Vanaf het moment dat ik mijn masker in het water stak werden we getrakteerd op de eerste Caribische rifhaai, gevolgd door nog meer rifhaaien, verpleegsterhaaien en een pijlstaartrog.
Verderop in de week gingen we naar de duiklocatie “Shark Hotel”, die lokaal ook wel Big Momma’s Reef wordt genoemd. Deze naam komt van één van de oude bewoners van het rif: een meterslange rifhaai die men Big Momma noemde. Helaas is zij het slachtoffer geworden van een vishaak, maar haar opvolger als bewaker van het rif, een drie meter grote rifhaai, Spot, kwam ons samen met verschillende andere haaien en een adelaarsrog nieuwsgierig onderzoeken.
Het lijkt nu misschien alsof het zien van haaien geen enkele moeite koste. Maar wij waren dan ook op pad met de mensen die het mariene park het allerbeste kennen. Op Sint Maarten is het niet toegestaan om haaien
onderwater te voeren, op
hen te vissen, hen aan boord te houden of aan te landen. De grote reden hiervoor is natuurlijk de sterke afname van haaienpopulaties rondom het eiland. Maar helaas blijft naleving van deze regels een grote uitdaging. In de korte week dat ik er was werd er een vissersboot door de kustwacht opgepakt met vier gedode rifhaaien aan boord en werden er onderwater duidelijke voortekens van haaienvoeren gevonden. Dus ondanks het harde werk van het parkbeheer, de kustwacht en een oplettende lokale gemeenschap, is er nog een lange weg te gaan voor het duiken met haaien op Sint Maarten minder zeldzaam zal worden.
Door Linda Planthof
