“Haaien zijn eigenlijk heel gevoelig.”
Tot welke diergroep behoort de haai? Iedereen die maar een beetje geïnteresseerd is in haaien en biologie kijkt me nu met een sarcastische blik aan, maar je zult je verbazen over hoe vaak ik deze exacte vraag gesteld krijg. Een haai is een vis en geen zoogdier. Walvissen en dolfijnen, dat zijn zeezoogdieren. Maar er is iets anders aan de haai in vergelijking met andere vissen. Haaien en de nauw verwante roggen zijn zogenaamde kraakbeenvissen. Hun hele skelet bestaat uit kraakbeen in plaats van bot. Haaien ontwikkelden ook een andere manier om hun drijfvermogen in het water te beheersen door het vetgehalte in hun lever te reguleren, in plaats van het opblazen van een zwemblaas, zoals andere vissen dat doen. Een derde verschil is hoe een haai zich voortplant. Haaien legen geen duizenden eitjes, de meeste zijn zelfs levendbarend, zij leven lang, groeien heel langzaam en krijgen in verhouding zeer weinig nakomelingen.
Wat sommige voorbeelden betreft: De doornhaai is een kleine bodemhaai die overal ter wereld voorkomt, waaronder in de Noordzee. Bij de geboorte is de haai ongeveer 20-30 cm lang en hij begint zich pas voort te planten wanneer hij 80 cm bereikt, wat ongeveer tien jaar duurt. Vervolgens heeft de haai een draagtijd van twee jaar, waarna 20 kleine pups worden geworpen. De reuzenmanta is een soortgelijk verhaal. Het is de grootste roggensoort ter wereld en krijgt maar één of twee jongen per keer. Daarbij werpt de rog slechts een enkele keer in 2 tot 5 jaar. Maar de franjehaai is wel het toppunt. Deze prehistorisch uitziende diepzeevis heeft één van de langste draagtijden in het dierenrijk; het kost maar liefst 3,5 jaar om een enkel stel embryo’s te ontwikkelen.
Deze langzame voortplantingsstrategieën, die meer vergelijkbaar zijn met die van grote walvissen en dolfijnen dan met de meeste vissen, maken haaien heel gevoelig voor menselijke bedreigingen en geven hen een grotere kans om uit te sterven.
Eerdere posts van deze serie gemist?
Ten things I Love about Sharks [1]
Ten things I Love about Sharks [2]
Door Linda Planthof
