De afgelopen weken heeft Save Our Sharks projectmedewerker Linda een reeks redenen gepresenteerd waarom mensen hun haaien moeten houden. Na reden nummer één, twee, drie, vier, vijf, zes, zeven, acht en negen, is de laatste reden eentje die niet veel diersoorten betreffen:
“Haaien bestaan al langer dan de dinosauriërs.”
De haai is werkelijk een prehistorisch dier. Ruim 450 miljoen jaar geleden verschenen de eerste soorten in de fossiele waarnemingen. In vergelijking met dieren van tegenwoordig zagen de meeste prehistorische dieren er heel anders uit. En anders de haaien wel.
Een soort die zich in het Permische tijdperk ontwikkelde, ongeveer 290 miljoen jaar geleden, was de Helocoprion, wat in het Grieks “spiraalzaag” betekent. Ongeveer 40 miljoen jaar later is de soort uitgestorven tijdens een groot massa-uitsterving. De Helocoprion is duidelijk te herkennen aan zijn ronde onderkaak met een zogenaamde tooth whorl eraan. Een andere haaiensoort, de Stethacanthus, die ongeveer 323 miljoen jaar geleden uitstierf, had een aambeeldvormige rugvin.
Een van de meest bekende prehistorische haaien is de Megalodon. Sommige deskundigen nemen aan dat het een directe voorouder is van de grote witte haai, maar hierover wordt nog druk gediscussieerd in de wetenschappelijke gemeenschap. De tanden van de Megalodon, die ongeveer zo groot zijn als de hand van een klein kind zijn, worden over de hele wereld aangetroffen bij archeologische opgravingen.
Het feit dat haaien al zo lang bestaan, is wat ervoor heeft gezorgd dat zij zulke goed ontwikkelde roofdieren zijn. Ze zijn erin geslaagd om de vijf grote massa-uitstervingen te overleven. Volgens recent onderzoek vindt momenteel een zesde massa-uitsterving plaats, waarbij grote oceaanbewoners (zoals haaien, walvissen, grote schaaldieren, zeeschildpadden en tonijn) in onevenredig grotere hoeveelheden sterven dan kleinere dieren. De voornaamste oorzaak hiervan is de mens en daarom is het belangrijk dat we ons blijven inzetten om haaien te beschermen en voor de toekomst te behouden.
Door Linda Planthof